محافل غربی می‌گویند آمریکا و غرب در مذاکرات ژنو بر گنجاندن برخی ابهامات عمدی در متن توافق اصرار داشته‌اند.

به گزارش علمدار بصیر: هشام ملحم پژوهشگر امور آمریکا در واشنگتن در این باره گفت: ابهامی عمدی در توافق ژنو گنجانده شد. ایران می‌خواهد بگوید از حق غنی‌سازی به طور کلی کوتاه نیامده است.

با توجه به اینکه دو طرف درباره گنجاندن یا خودداری از درج عبارت حق غنی‌سازی به توافق نرسیدند، ابهام عمدی ایجاد شد زیرا اگر قرار بود هر دو طرف به اصرار خود ادامه دهند، ممکن بود این عبارت کل مذاکرات را به شکست بکشاند. بنابراین توافق کردند که سخن صریحی در این باره گفته نشود اما هر کس تفسیر خود را از آن بیان کند.

ملحم در مصاحبه با العربیه افزود: مسأله مهم برای آمریکا و متحدانش وجود 200 کیلو اورانیوم با غنای بالا بود که قرار شد طی 6 ماه آینده خنثی شود.

روزنامه فرانسوی لیبراسیون نیز به نقل از برونو ترتره عضو بنیاد مطالعات استراتژیک فرانسه، به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی ایران را انکار کرد و گفت: چنین حرفی اشتباه است. توافق، حق ایران را به رسمیت نشناخته است چرا که به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی می‌توانست به دو چیز منجر شود. اگر این حق به طور رسمی ثبت می‌شد تهران می‌توانست با هر گونه محدودیت برنامه غنی‌سازی مخالفت کند و به خصوص این سابقه بدی را برای تمام دولت‌های عضو معاهده NPT به وجود می‌آورد که به الزامات آن پایبند هستند. با وجود تردیدها، آمریکایی‌ها نیز این چالش را کاملاً درک کرده بودند. در عوض برای اولین بار مقدماتی درج شده است تا ایران عملاً یک برنامه غنی‌سازی داشته باشد.

شبکه دولتی انگلیس بی‌بی‌سی نیز در تحلیلی مدعی شد: عدم گنجایش صریح عبارت «شناسایی کننده حق غنی‌سازی اورانیوم» در ایران و توسط ایران این امکان را به جان‌کری وزیر خارجه آمریکا و سنگین‌وزن‌ترین بازیگر گروه 5+1 داده که بگوید در سند ژنو چیزی به عنوان «حق غنی‌سازی» برای ایران گنجانده نشد. از سوی دیگر پذیرش غنی‌سازی 20 درصد و عدم ذکر توقف غنی‌سازی 5 درصد عملاً برای دولتمردان ایران این امکان را داده که بگویند پس حق غنی‌سازی به رسمیت شناخته شد.

شاید به دلیل همین ابهامات و موقتی (6 ماهه) بودن توافق است که تحلیلگران غربی نسبت به دشوارتر شدن مذاکرات اصلی هشدار می‌دهند. در این باره خبرگزاری فرانسه از قول سوزان مالونی عضو مؤسسه بروکینگز نوشت: تحلیل‌گران از توافق موقت بنیادین واشنگتن با ایران برای مهار برنامه هسته‌ای این کشور در ازای لغو تحریم‌ها استقبال کرده اما هشدار دادند مذاکرات برای دستیابی به یک توافق قطعی دشوارتر نیز خواهد بود.

«کنت پولاک» عضو ارشد مرکز سیاست خاورمیانه «سابان» موسسه «بروکینگز» نیز گفت قابل قبول است که فکر کنیم ایران و جامعه بین‌المللی اکنون می‌توانند بر روی یک توافق کامل ظرف شش‌ماه آینده فعالیت بکنند اما باید این مساله را هم بدانیم که این اقدام‌ها بسیار دشوارتر از این توافق تازه خواهد بود.

وی هشدار داد: پیچیدگی‌ها بزرگتر هستند و امتیازهایی که دو طرف درخواست خواهند کرد بسیار عذاب‌آورتر خواهد بود.
این گزارش می‌افزاید: یک مسئله مهم باقیمانده، مقاومت ایران درباره حق غنی‌سازی اورانیوم است.

پولاک گفت: چنانچه تهران بر ایستادگی در مورد اصول - خصوصا حق آن برای غنی‌سازی و لغو تمامی تحریم‌ها - اصرار ورزد، ممکن است پیشبرد مذاکرات غیرممکن شود.

البته بیان دقیق و درست اظهارات پولاک این است که اگر آمریکا بر محروم‌سازی ایران از حق غنی‌سازی (طبق NPT) اصرار ورزد پیشبرد مذاکرات غیرممکن می‌شود.

جان کری در جریان کنفرانس مشترک مطبوعاتی با همتای انگلیسی خود خاطرنشان کرده است: پس از حصول توافق، موقت کار دشوار بر سر برنامه بحث برانگیز هسته‌ای ایران تازه شروع شده است. اکنون واقعا بخش مشکل کار شروع می‌شود.

وی بلافاصله پس از اعلام توافق در مصاحبه با خبرنگاران گفت ایران حق غنی‌سازی را ندارد و توافق چنین حقی را به رسمیت نشناخته است! این در حالی بود که دکتر ظریف تصریح کرد توافق‌نامه حق‌ غنی‌سازی ایران را به رسمیت شناخته و وزیران خارجه روسیه و فرانسه نیز این اظهارات ظریف را تأیید کردند.

مرجع : کیهان